Sinds 1 september is de nieuwe wet op het goederenrecht in werking. Deze gaat onder andere over de relaties met de buren, mede-eigendom, vruchtgebruik, erfdienstbaarheden, erfpacht en opstal.
De nieuwe wet werd anderhalf jaar geleden goedgekeurd. De belangrijkste zaken op een rij.
Burenruzies oplossen en voorkomen.
Voor het eerst komen er wettelijke criteria om burenhinder te bepalen, zoals het tijdstip, de frequentie en de intensiteit van de hinder. Het wordt ook mogelijk preventief op te treden als er gevaar is voor ernstige burenhinder. Als het huis naast het uwe op instorten staat, zult u kunnen vorderen dat het wordt gestut of afgebroken. U moet niet meer wachten tot het effectief instort.
Bouwwerken via de tuin van de buren.
Voor onderhouds- of herstellingswerken kunt u dankzij het zogenaamde ladderrecht de werken doen vanop het perceel van uw buur. Denk maar aan het reinigen van de dakgoot of het snoeien van de haag. Daarmee zult u bijvoorbeeld een stelling of een kraan kunnen plaatsen bij de buren om op uw eigen perceel werken uit te voeren.
Duidelijkere regels voor beplantingen.
Hoe ver moet een boom van de perceelsgrens staan? Tot nu hing het antwoord af van of u een hoogstam of een laagstam plant. De nieuwe regeling focust op de hoogte van de boom. Bomen van meer dan 2 meter moeten minstens 2 meter van de perceelsgrens staan en kleinere bomen of struiken minstens een halve meter.
Wat als uw buurman die minimale afstanden niet respecteert? Bomen die minder dan dertig jaar te dicht bij de perceelsgrens staan, mag je laten rooien of snoeien, maar je moet wel rekening houden met het algemeen belang, waaronder het belang van het leefmilieu.
Hebt u last van overhangende takken? U moet eerst aan uw buur vragen die te snoeien. Weigert die binnen 60 dagen actie te ondernemen, dan kunt u zelf beginnen te snoeien.
Minder conflicten bij vruchtgebruik.
De hervorming wil conflicten tussen de vruchtgebruiker en de blote eigenaar vermijden. Een klassiek voorbeeld is als een van de ouders is overleden. De langstlevende ouder erft het vruchtgebruik van de gezinswoning, terwijl de kinderen blote eigenaar worden. Met het vruchtgebruik kan de langstlevende de woning blijven bewonen of er de huurinkomsten van innen. Conflicten gaan vaak over wie moet opdraaien voor grove herstellingen zoals de plaatsing van centrale verwarming, het vernieuwen van het dak of de elektriciteit. Tot nu moest de blote eigenaar die betalen.
Erfdienstbaarheden ontstaan na 30 jaar.
Bij een erfdienstbaarheid heeft iemand het recht van doorgang over uw perceel. Dat is bijvoorbeeld zo als de oprit van uw buurman op uw perceel ligt. Als die erfdienstbaarheid vroeger niet in een contract werd vastgelegd, is die nooit verkregen, zelfs niet na 100 jaar gebruik.
Dat verandert. Als de overgang zichtbaar is en iemand die 30 jaar benut heeft, dan zal het niet meer mogelijk zijn het gebruik stop te zetten.
Toegang tot niet-gebruikte percelen
Tot nu toe was de toegang tot een privaat domein altijd strafbaar. Daar komt nu verandering in voor percelen die niet bebouwd zijn, omheind of bewerkt met gewassen. Een eigenaar die zijn grond niet zelf gebruikt, moet gedogen dat anderen op het terrein lopen, op voorwaarde dat ze geen hinder veroorzaken.
Koppels kunnen mede-eigendom beïndigen.
Mede-eigendom is vooral gebruikelijk in appartementsgebouwen. Het gaat dan onder andere over het beheer van de gemeenschappelijke inkomhal en de lift. Aan de regels daarover verandert niets.
Wel zijn er wijzigingen voor niet-gehuwde koppels die samen een bouwgrond kopen. Als de relatie op de klippen loopt, kan vandaag geen van beiden de verkoop van de grond vorderen om de opbrengst te verdelen. De wetswijziging maakt dat wel mogelijk.
Erpacht kan al vanaf 15 jaar.
De minimumtermijn van het recht van erfpacht vermindert van 27 naar 15 jaar. De maximumtermijn blijft op 99 jaar. De erfpachter krijgt het volle genot van vastgoed zoals een woning waarvan iemand anders eigenaar is. Het recht van erfpacht is een soort huur in het kwadraat: de huur duurt langer en biedt meer bescherming.
Grote bouwprojecten worden makkelijker.
Om de beschikbare ruimte zo optimaal mogelijk te benutten, worden almaar vaker volumes boven of onder elkaar gestapeld. Denk aan projecten met een ondergrondse parkeergarage, winkels op het gelijkvloers en daarboven appartementen.
Voortaan wordt het mogelijk aparte eigendomsrechten voor de verschillende volumes toe te kennen, zonder gemeenschappelijke delen en zonder beperking in de tijd. Dat opstalrecht – het recht om op de grond van iemand anders te bouwen – kan eeuwigdurend zijn, waardoor in het bovenstaande voorbeeld de parking zonder beperking in de tijd kan worden beheerd. Het opstalrecht kan wel worden opgeheven als dat elk nut verliest, bijvoorbeeld als het winkelcentrum wordt gesloopt en de grond een andere bestemming krijgt.
Duidelijkheid over lot van gevonden spullen.
s een achtergelaten fiets van u? Vandaag hangt het antwoord van de vindplaats af. Vindt u de fiets op uw privéterrein, dan kunt u er in principe pas na 30 jaar eigenaar van worden. Vindt u die op de openbare weg, dan moet u aangifte doen bij de gemeente. Die laatste regel wordt de norm, ongeacht de vindplaats. In elk geval moet u eerst de eigenaar proberen te vinden. Dat zal makkelijk zijn voor een portefeuille met daarin een identiteitskaart, maar veel minder evident voor een fiets. Als u de eigenaar niet vindt, moet u de vondst naar de gemeente brengen of laten opnemen in de registers van de gemeente. Een fiets mag na drie maanden worden verkocht. De werkelijke eigenaar kan wel vijf jaar lang de opbrengst opeisen. Doet die dat niet, dan blijft de opbrengst voor de verkoper. Doet die dat wel, dan heeft de eerlijke vinder recht op een redelijke beloning.
Geërfd vastgoed in hypotheekregister.
Wie is eigenaar van welk vastgoed? Het is gebruikelijk dat de aankoop van vastgoed wordt ingeschreven in het hypotheekregister, maar voor geërfd vastgoed gebeurde dat nog niet. Om de informatie in de hypotheekregisters te vervolledigen worden in de toekomst ook de akte van erfopvolging of de verdeling overgeschreven in de hypotheekregisters.
Ook voorkooprechten en aankoopopties zullen in de hypotheekregisters worden overgeschreven. ‘Je kunt met je buur overeenkomen dat hij een voorkooprecht heeft, maar niemand kan dat dan weten. Dat kan problemen geven als een derde partij het vastgoed koopt. Door een inschrijving in het hypotheekregister kan de buur aantonen dat zijn rechten geschonden zijn. Die wijzigingen aan het hypotheekregister treden pas uiterlijk op 1 juli 2022 in werking.
Bron: Petra De Rouck, PDR (2021-08-25), nieuwe regels voor de relatie met uw buren, deTijd, geraadpleegd op 29/10/2021, Nieuwe regels voor de relatie met uw buren | Netto (tijd.be).
